Calligraphic Space

Calligraphic Space I

Calligraphic Space II

Calligraphic Space III

Calligraphic Space IV

Verluchte initialen in middeleeuwse manuscripten waren eeuwenlang het toneel waarop de relatie tussen tekst en beeld uitgespeeld werd.

Gedurende de meer dan duizend jaar tussen de late oudheid en de uitvinding van de boekdrukkunst werd op dit relatief kleine canvas op vele manieren de grens tussen letter en tekening dan weer vervaagd, dan weer aangescherpt. In perioden waarin meer op de klassieke oudheid werd teruggegrepen werden symbool en figuur duidelijker van elkaar gescheiden. Zodra het christelijk geestelijk leven en lokale tradities weer de overhand kregen vloeiden tekst en beeld meer in elkaar over.

George Charles Williamson schreef in 1911 voor de encyclopedia brittanica over miniaturen in middeleeuwse handschriften het volgende: “Landscape, such as it was, soon became quite conventional, setting the example for that remarkable absence of the true representation of nature which is such a striking attribute of the miniatures of the middle ages.”

De meer schematische weergave van de fysieke wereld bood meer ruimte voor verknopingen van figuren met letters, van letters met decoratie, van decoratie met figuren, etc. Deze ambiguïteit ligt aan de basis van een uniek kalligrafisch-picturaal repertoire.

In een tijd waarin inhoud opgehakt wordt in informatie, informatie opgesplitst wordt in data en het spreadsheet het voornaamste ontwerpinstrument is, biedt deze ambiguïteit ook nu een welkom tegengeluid: tussen taal en teken ligt de ruimte voor betekenis en kan uitdrukking worden gegeven aan het onzegbare.

Articles, books, collections related to the medieval codex in general, the illuminated initial in particular.

General introductions

• Lighting the Way – How illuminated initials guided medieval readers through books. Well illustrated introduction

Manuscript illumination

• Understanding Illuminated Manuscripts: A Guide to Technical Terms, the online version of the book by Michelle P. Brown
• The Decorated Letter by J.J.G. Alexander

Late Anquity

• Vergilius Augusteus, the Earliest Codex Written Entirely in Roman Square Capitals, and the Earliest Codex with a Large Ornamented Initial Letter at the Beginning of Each Page
• Vergilius, Opera
• Vergilius Augusteus
• Codex Argenteus, (Browse).

Digitized manuscript collections

• Highlights from the Bayerische Staatsbibliothek
• Collections at the Bayerische Staatsbibliothek Munchen. For example: Book Illuminations from the Reichenau Monastery

Scripts, writing, typography

• Blackletter resources by Dr. Dan Reynolds has a short history and classification of blackletter scripts plus an extensive list of books and online resources for more information.
• Rubrication design examples, a gallery of typographic and graphics design examples of rubrication, a classic pattern of using red versus black for emphasis.

Lombardic letters

• Wat zijn eigenlijk lombarden?. 'Lombarden, paragraaf- en semiparagraaftekens in Middelnederlandse epische teksten', Willem Kuiper, 1980
• Goudy Lombardic Capitals

Digital fonts

• KPS Fonts, 74 free fonts divided in four groups: paleographic, typographic, interpretations, inventions. The paleographic collection represents a timeline of western scripts, from the second to the eightteenth century.

Books on lettering

• Lettering as drawing : contour and silhouette, by Nicolette Gray
• Medieval Calligraphy: Its History and Technique a comprehensive history and instruction manual by Marc Drogin

Academic Journals

• Peregrinations, journal of medieval art & architecture.

making a #zine

One for the wish list, by Thomas Weil.

Author(s): Thomas Weil With contributions by Heinz Schütz, Manuel Will Design: Boah Kim 17 × 24 cm, 6 ¾ × 9 ½ in 336 pages, 386 illustrations paperback 2021, 978-3-03778-653-6, English

A treasure trove of fonts based on historic scripts and moveable type prints.

• 25 fonts based on manuscripts from the 2nd to 18th centuries
• 13 fonts based on printed works from 15th to 18th century, including ones based on different versions of the Gutenberg bible
• Plus 15 interpretations and 22 inventions _ #fonts

_ #printmaking #monoprint #letterpress #calligraphicspace

Hoe deze vorm naar het heden te brengen is de onderzoeksvraag. Het waarom is persoonlijk.

Ontroering voert de boventoon als ik afbeeldingen van verluchte manuscripten bekijk. En dan zijn dat nog maar reproducties.

Hoe figuratief een letter mag zijn. Hoe vrij de layout mag zijn.

Rillingen overal en een diepgevoelde overtuiging hier zelf ook mee aan het werk te moeten gaan.

• Roy Scholten, maart 2021, Hilversum

My series for 36 days of type is derived from the versal letters in https://digi.vatlib.it/view/MSS_Vat.lat.160.

I'm analysing the basic elements, patterns and compositions that make up the specific hand of this particular scribe. The plan is to do this for a few different manuscripts to better understand how these are constructed and build a library of ingredients and rules to eventually create my own variations.

I find the decorative line work that adorns these letters strangely touching. Sometimes elaborate and skillful, but just as often somewhat crude and basic. When progressing through a given codex, you can often see how the scribe's interest and enthousiasm tapers of. The initials in the first parts of the book tend to be more elaborate and smooth, with the linework getting more hasty and less complex further on.

What was it that made this specific approach the way these versal letters were decorated?

De verzameling van de verluchte initialen in mijn schetsboek is hier.